Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – granice, wymagane dokumenty

Należy pamiętać, że nie wszystkie odwiedzane po drodze do Albanii kraje należą do Unii Europejskiej, teoretycznie w wielu krajach bałkańskich (nie wszystkich!) zgodnie z decyzją zwolnienia obywateli RP z legitymowania się paszportem - wystarczy sam dowód osobisty, ale pozostaje to poza ramami formalnych uregulowań i dotyczy tylko zasad przekraczania granicy i legalnego pobytu, nie ma konsekwencji prawnych w innych obszarach, także np. do skorzystania ze służby zdrowia w ramach ubezpieczenia już jest potrzebny paszport, więc lepiej go ze sobą mieć.

W niektórych państwach jest obowiązek meldunkowy nawet przy krótkich pobytach (jak dla nas to trochę martwy przepis, nikt na granicy nie upominał się od nas o potwierdzenie zakwaterowania, więc trudno nam jest określić na ile krążące wręcz legendy na ten temat są prawdziwe; nie zmienia to faktu, że na stronie ministerstwa takie zapisy istnieją, więc bezpieczniej zachować kwitki i spać spokojnie). Dodatkowe dokumenty muszą posiadać kierowcy, szczególne zaostrzenia dotyczą tych podróżujących cudzym autem. Nie podróżowaliśmy przez Kosowo, wybierając taką drogę trzeba pamiętać, że tam są bardziej rygorystyczne przepisy (np. paszport obowiązkowy, sama zielona karta nie wystarcza – konieczność wykupienia ubezpieczenia granicznego)


PODSUMOWUJĄC, jeśli wybierasz się tam na wakacje i nie chcesz tracić czasu na niepotrzebne problemy, zabierz ze sobą:

• paszport – ważny jeszcze przez 3 miesiące (jego używaj na granicach)
• dowód osobisty – ważny jeszcze przez 3 miesiące
• ważne prawo jazdy
• dowód rejestracyjny z ważnym przeglądem technicznym
• ubezpieczenie OC oraz zieloną kartę
• jeśli nie jesteś właścicielem pojazdu – potwierdzone notarialnie upoważnienie w języku angielskim
• kartę EKUZ potwierdzającą ubezpieczenie zdrowotne w Polsce (bezpłatnie i od ręki wydawana w NFZ)
• dodatkowe ubezpieczenie podróżne (zwróć uwagę na wysokość kwoty przeznaczonej na koszty leczenia i transport specjalistyczny do kraju)
• do tego nie wyrzucaj potwierdzeń otrzymanych w miejscach noclegowych

Wymogi dotyczące krajów, przez które przejeżdżaliśmy podczas tego tripu:

ALBANIA

• dowód osobisty z ważnością minimum 3 miesięcy od daty planowanego opuszczenia Albanii (zwolnienie obywateli RP z legitymowania się paszportem podczas przekraczania granic). Legalny wjazd i przebywanie na terytorium Albanii bez wizy do 90 dni w ciągu 180 dni licząc od dnia pierwszego wjazdu
• kierowcy – prawo jazdy (respektowane jest polskie i międzynarodowe), ubezpieczenie OC – zielona karta, podróżując pojazdem będącym własnością innej osoby/firmy obowiązkowe jest posiadanie notarialnie potwierdzonego upoważnienia w języku angielskim
• brak obowiązku meldunkowego
• nie wymaga się świadectwa szczepień ochronnych
• ubezpieczenie osobowe nie jest obowiązkowe - służba zdrowia publiczna jest bezpłatna zgodnie z podpisaną między Polską i Albanią umową, ale jej jakość jest na niskim poziomie, także warto wykupić ubezpieczenie pokrywające koszty leczenia w prywatnych klinikach oraz ewentualny transport medyczny do kraju. Od korzystających z ubezpieczenia pacjentów placówki wymagają okazania paszportu! Planując wycieczki na terenach wysokogórskich trzeba mieć na uwadze, że w Albanii instytucja typu GOPR nie istnieje, warto więc poszerzyć zakres polisy.

MACEDONIA

• ważny paszport lub dowód osobisty. Przekraczając granice na podstawie dowodu powinniśmy otrzymać stosowny blankiet (z wbitą pieczątką), którego strażnicy mogą zażądać przy opuszczaniu kraju. Przy pobytach nie przekraczających 90 dni (w okresie 180 dni) wiza nie jest wymagana. Tak jak w przypadku Albanii sugerujemy posiadanie paszportu, którego brak może utrudniać załatwienie formalności w wielu placówkach (np. banki, hotele, wypożyczalnie samochodów). Strażnicy są dosyć skrupulatni i należy mieć na uwadze, że nie tylko za przemyt, ale nawet samo posiadanie narkotyków czy innych środków halucynogennych grożą surowe kary z obowiązkiem odbycia ich w tutejszych więzieniach.
• kierowcy – do 3 miesięcy pobytu polskie prawo jazdy jest wystarczające, do 6 już wskazane międzynarodowe, a powyżej 6 macedońskie; ubezpieczenie OC – obowiązkowa zielona karta; podróżując pojazdem będącym własnością innej osoby/firmy obowiązkowe jest posiadanie notarialnie potwierdzonego upoważnienia w języku angielskim (jego brak może skutkować nawet konfiskatą pojazdu)
• obowiązek meldunkowy przy pobycie przekraczającym 24 godziny. Organizując nocleg we własnym zakresie należy go dokonać na najbliższym posterunku policji w ciągu 12 godzin od przybycia. Teoretycznie obowiązek spoczywa na osobie goszczącej (właścicielu kwatery, hotelu, pensjonatu, kempingu), ale warto mieć potwierdzenie meldunku, bo surowe konsekwencje zazwyczaj obciążają cudzoziemca (kara 100-500 Euro + dwuletni zakaz wjazdu do Macedonii)
• nie wymaga się świadectwa szczepień ochronnych
• opieka medyczna na tę chwilę wciąż dla Polaków płatna (z wykluczeniem nieszczęśliwych wypadków). Koszt standardowej wizyty to ok. 10 EURO, ale specjalistyczny transport do kraju wyceniają na ok. 10 000 EURO, także warto zabezpieczyć się polisą ubezpieczeniową zwracając uwagę na wysokość kwoty przeznaczonej na koszty leczenia.

SERBIA

• ważny przez kolejne 90 dni paszport lub dowód osobisty. Do 90 dni (w ciągu pół roku) wiza nie jest wymagana. Zagubienie/kradzież dokumentów może wywołać szereg problemów, gdyż od momentu zgłoszenia zaginięcia przestają być one ważne, nawet jeśli się później odnajdą.
• Kierowcy - prawo jazdy (respektowane jest polskie i międzynarodowe); na zasadzie wzajemności zielona karta nie jest wymagana, wystarczy samo OC; podróżując pojazdem będącym własnością innej osoby/firmy konieczna jest pisemna, poświadczona notarialnie zgoda właściciela w języku serbskim, w praktyce honorowane są również poświadczone notarialnie zgody w języku angielskim
• jest obowiązek meldunkowy (w ciągu 24 godzin od przekroczenia granicy), w przypadku hoteli, pensjonatów spoczywa na administracji, w przypadku noclegu u prywatnych osób – na właścicielu, ale warto się upomnieć o potwierdzenie i mieć je przy sobie przy wyjeździe z kraju
• nie wymaga się świadectwa szczepień ochronnych
• opieka medyczna w nagłych przypadkach bezpłatna na podstawie paszportu lub dowodu + dowód ubezpieczenia społecznego w Polsce (np. karta EKUZ, którą bezpłatnie i praktycznie od ręki można sobie wyrobić w NFZ-cie). Dodatkowo sugeruję wykupić polisę, koszt niewielki w porównaniu z tym, ile nam przyjdzie zapłacić w razie problemów.

BOŚNIA I HERCEGOWINA

• paszport lub dowód osobisty ważny przez kolejne minimum 3 miesiące; paszport warto zabrać ze sobą, bo mogą pojawić się utrudnienia w skorzystaniu z opieki medycznej czy usług banku. Przy pobycie do 90 dni wiza nie jest wymagana. Wymagane jest też okazanie na granicy środków finansowych w wysokości 75 EUR na każdy dzień pobytu
• Kierowcy – międzynarodowe prawo jazdy wskazane, ale niekonieczne. Zielona karta jest wymagana. Podróżując pojazdem będącym własnością innej osoby/firmy obowiązkowa pisemna zgoda właściciela w języku bośniackim, serbskim, chorwackim lub angielskim.
• Wizyty u lekarzy płatne, także warto wykupić ubezpieczenie medyczne i następstw nieszczęśliwych wypadków

CZARNOGÓRA

• wjazd i przebywanie do 30 dni na podstawie dowodu osobistego, do 90 dni na podstawie paszportu, powyżej 90 dni konieczna już wiza
• Kierowcy - polskie prawo jazdy jest honorowane. Zielona karta obowiązuje (musi być symbol Czarnogóry MNE). Podróżując pojazdem będącym własnością innej osoby/firmy na kierowcy spoczywa obowiązek udowodnienia zgody właściciela na używanie pojazdu poza granicami RP (forma nie jest określona)
• istnieje obowiązek meldunkowy – należy go wypełnić w czasie 24 godzin w najbliższym urzędzie miasta lub gminy
• nie wymaga się świadectwa szczepień ochronnych
• Państwowa opieka medyczna płatna dla obcokrajowców. Zwrotna opieka medyczna przysługuje polskim turystom w ograniczonym zakresie - tylko w nagłej sytuacji, jako pierwsza niezbędna pomoc (wypadek, zabiegi ratujące życie). Chcąc skorzystać ze zwrotnej pomocy, należy okazać polski paszport oraz udowodnić fakt posiadania ubezpieczenia na terytorium RP., opłacić pobyt w szpitalu, uzyskać potwierdzenie w PIO w Podgoricy i na podstawie tych dokumentów złożyć wniosek o zwrot do właściwego urzędu w Polsce. Także najlepszym rozwiązaniem jest wykupienie polisy, która pokryje ewentualne wydatki.

CHORWACJA

• wjazd i przebywanie do 3 miesięcy na podstawie dowodu osobistego (lub paszportu). Jest w Unii Europejskiej, ale nie w strefie Schengen, także bramki na granicach są i mała uwaga dla podróżujących samolotem – należy upewnić się czy dana linia wpuści na pokład bez paszportu.
• Kierowcy – polskie prawo jazdy honorowane. Zielona karta nie jest obowiązkowa, wystarczy samo OC. Podróżując pojazdem będącym własnością innej osoby/firmy - upoważnienie nie jest wymagane prawnie, zaleca się jednak jego sporządzenie przez właściciela w języku angielskim lub chorwackim
• Bezpłatna (lub płatna 1-5% kosztów) opieka medyczna przysługuje posiadaczom karty EKUZ w ograniczonym zakresie, tylko w sytuacji nagłej (wypadek, zasłabnięcie, przeziębienie itp.). Warto wykupić ubezpieczenie, umożliwiające pokrycie kosztów bardziej zaawansowanego leczenia i specjalistycznego transportu do kraju.

WĘGRY 

• swobodne przemieszczanie się w ramach Unii Europejskiej na podstawie ważnego dowodu osobistego (lub paszportu) do 90 dni
• Kierowcy – polskie prawo jazdy oraz polisy OC wystawione przez polskie towarzystwa są honorowane. Zielona karta nie jest wymagana. Podróżując pojazdem będącym własnością innej osoby/firmy wskazane jest posiadanie upoważnienia, najlepiej sporządzonego w języku węgierskim, ewentualnie angielskim lub niemieckim.
• nie wymaga się świadectwa szczepień ochronnych
• Podstawowe usługi medyczne na podstawie potwierdzenia ubezpieczenia w Polsce (karta EKUZ + dowód lub paszport). Pozostałe płatne.

SŁOWACJA 

• swobodne przemieszczanie się w ramach Unii Europejskiej na podstawie ważnego dowodu osobistego (lub paszportu) do 90 dni. Kontrole na przejściach polsko-słowackich zostały zniesione.
• Kierowcy – polskie prawo jazdy oraz polisy OC wystawione przez polskie towarzystwa są honorowane. Zielona karta nie jest wymagana.
• nie wymaga się świadectwa szczepień ochronnych
• Podstawowe usługi medyczne na podstawie potwierdzenia ubezpieczenia w Polsce (karta EKUZ + dowód lub paszport). Pozostałe płatne.

(dane aktualne na dzień 11.11.2018, zgodnie z informacjami opublikowanymi przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych - https://www.gov.pl/web/dyplomacja )

 
Na skróty:

Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – najlepsze trasy widokowe w Albanii
Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – ciekawostki, obyczaje, na co uważać w Albanii
Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – jakość dróg w Albanii
Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – co zjeść? Kuchnia albańska.
Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – winiety, opłaty drogowe
Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – waluta
Bałkany 2018 - Albania porady praktyczne – granice, wymagane dokumenty
BAŁKANY 2018 - Dzień 1-3 Polska - Serbia: Belgrad
BAŁKANY 2018 - Dzień 4 Serbia - Macedonia: Belgrad - Skopje
Bałkany 2018 - Dzień 5 Macedonia: Skopje – Kanion Matka – Tetovo malowany meczet – Park Mawrowo (zatopiony kościół) – trasa R1201 część – monastyr Sveti Jovan Bigorski – Struga
Bałkany 2018 - Dzień 6 Macedonia - Albania: Struga – Ochryda – Pestani – Jezioro Ochrydzkie – Klasztor Św. Nauma - Jezioro Prespa – trasa 504 – trasa SH79 – trasa SH75 ( część I ) - Farma Sotira
Bałkany 2018 - Dzień 7 Albania: Farma Sotira – trasa SH75 (część II) - źródła termalne Benje – Girokastra
Bałkany 2018 - Dzień 8 Albania: Kemping Girokastra – Błękitne Oko – Riviera Albańska SH8 - Saranda – plaża Lukowa – Porto Palermo – plaża Dhermi – plaża Palase
Bałkany 2018 - Dzień 9 Albania: Plaża Palasë – Przełęcz Llogara trasa SH8 – Wlora – Zwernec – Berat
Bałkany 2018 - Dzień 10 Albania: Berat – Kanioni i holtes – Oko Cyklopa – Tirana Kashar
Bałkany 2018 - Dzień 11 Albania: Tirana Kashar – Kruja – Szkodra
Bałkany 2018 - Dzień 12 Albania: Szkodra – SH21 - Góry Przeklęte – Theth – SH20
Bałkany 2018 - Dzień 13 Albania - Czarnogóra: SH20 – Sveti Stefan – Lovcen – trasa R1 (P1) – Kotor
Bałkany 2018 - Dzień 14 Czarnogóra: Kotor – trasa R1 przy Lovcen – Monastyr Ostrog – Żabliak
Bałkany 2018 - Dzień 15 Czarnogóra - Chorwacja: Żabliak – Durmitor R14– Piva Canyon Road - Suza Chorwacja
Bałkany 2018 - Dzień 16-17 Chorwacja - Polska: Suza - Dolny Kubin - Warszawa